De grootschalige leegstand van winkelpanden is landelijk gezien een groot probleem. In de IJmond liggen de leegstandspercentages zelfs aanzienlijk hoger dan het landelijk gemiddelde van zo’n 10%: inventarisaties variëren tussen de 10 en 22%, afhankelijk van de gemeente en de manier van meten.
Het moge duidelijk zijn dat er werk aan de winkel is: Leegstand maakt de winkelstraten minder interessant voor het publiek, waardoor een groot deel van de economische activiteit verdwijnt buiten onze regio. Veel mensen gaan liever winkelen op plaatsen waar het nog wel ‘gezellig druk’ is, zoals Haarlem of Amsterdam. Het raakt hiermee dus zowel de lokale economie als het leefklimaat. Wist u dat de detailhandel zorgt voor zo’n 11% van het totale banenaanbod?
Er zijn tal van bestuurlijke initiatieven op touw gezet om de leegstand te remmen, op verschillende niveaus. Zo heeft minister Kamp onlangs met alle provincies een Retaildeal gesloten, die er hoofdzakelijk op neer komt dat de provincie de regie dient te voeren over het aanpakken van de overcapaciteit aan winkeloppervlak. Hierbij sluit de regionale detailhandelsvisie aan, die hiervan feitelijk een uitwerking is. De pandeigenaren doen ondertussen wat ze kunnen: de prijzen gaan omlaag, en de huurvoorwaarden worden flexibeler. Alles om leegstand te voorkomen.
Al deze initiatieven lijken hun vruchten af te werpen: voor het eerst sinds jaren is de winkelvoorraad iets geslonken. De leegstand is procentueel gezien nog steeds even groot, maar door het aantal herontwikkelingen (het geschikt maken van winkelpanden voor bewoning) is de voorraad netto licht gekrompen. Daarnaast zijn in de eerder genoemde regionale detailhandelsvisie concrete afspraken gemaakt over onder meer het terugdringen van het aantal winkelgebieden, het doen afnemen van het winkelvloeroppervlak en het loslaten van eventuele branchebeperkingen.
Vooral dit laatste punt is interessant: door het bevorderen van kruisbestuivingen, bijvoorbeeld tussen winkelen en horeca (denk aan een koffiebar in een boekwinkel, een drankje tijdens het passen van kleding), wordt het winkelend publiek meer belevenis geboden tijdens het winkelen. En dat is precies wat het fysiek winkelen kan onderscheiden van het online doen van aankopen. We kunnen niet ontkomen aan het simpele feit dat er te veel winkelruimte is. Maar door enerzijds de voorraad te laten afnemen en aan de andere kant de winkelgebieden bruisender en aantrekkelijker te maken, gloort er hoop voor het winkelend publiek – en daarmee de ondernemers – in de IJmond.
Jurre Terhorst MSc, Teer Bedrijfsmakelaars
Plaats een reactie